Niet lang geleden vreesden westerse experts nog dat de Russische T-14 Armata-tank een geduchte concurrent zou worden van moderne, westerse tanks. De Oekraïense militaire inlichtingendienst heeft de T-14 naar eigen zeggen echter nog nul keer in actie gezien tijdens de oorlog, terwijl Rusland wel andere geavanceerde wapens heeft ingezet.

“We hebben geen enkele keer gezien dat deze machine is gebruikt”, zei luitenant-generaal Kyrylo Budanov van de militaire inlichtingendienst, in antwoord op een vraag over de T-14 tijdens een recente persconferentie in Kyiv.

De uitspraken van Budanov staan in schril contrast met berichtgeving van Russische media. Het Russische persbureau RIA Novosti meldde in april dat T-14’s zijn gebruikt om te schieten op Oekraïense troepen, al zouden ze niet betrokken zijn geweest “bij directe aanvalsoperaties”.

Het Russische nieuwsagentschap TASS citeerde in juli een anonieme bron uit de defensie-industrie, die stelde dat het zogenoemde Zuidelijke Militaire District van Rusland juist “actief de Armata inzet bij de strijd”.

"Verscheidene voertuigen namen deel aan de gevechten om te zien hoe de tank zou presteren. Daarna werden zij van de frontlinie teruggetrokken", aldus de bron tegen TASS.

Foto: Sean Gallup/Getty Images

Het is mogelijk dat de T-14 maar voor enkele gevechten is ingezet en niet door de Oekraïners is opgemerkt. Toch, voor een gevechtsvoertuig dat is aangekondigd als een volgende generatie in de evolutie van de tank die zelfs geavanceerder zou zijn dan de Amerikaanse Abrams-Leorad 2-tanks, is het opmerkelijk dat deze nog niet is ingezet.

Als een bepaald type materieel niet wordt ingezet, wijst dat doorgaans op ontwerp- of productieproblemen.

Lees ook: Oekraïne zet de Leopard 2A6-tank in als ‘een roofdier in de nacht’ – vergeleken met oudere tanks is het ‘alsof je in een Tesla rijdt’

Inzet T-14 Armata tank 'hoog risico voor Rusland'

"Iedere inzet van de T-14 betreft waarschijnlijk een besluit met een hoog risico voor Rusland", schreef het Britse ministerie van Defensie in januari. "Met elf jaren van ontwikkeling wordt het programma achtervolgd door vertragingen, inkrimpingen in de geplande vlootomvang en berichten over productieproblemen."

"Een bijkomende uitdaging voor Rusland is dat het aanpassingen moet doen aan zijn logistieke keten om de T-14 te kunnen hanteren, aangezien deze groter en zwaarder is dan andere Russische tanks", schreef het Britse ministerie.

De Oekraïense inlichtingenbaas Budanov suggereerde dat Moskou bang is dat een T-14 wordt vernietigd of in Oekraïense handen valt, wat al het lot is geweest van zo'n 2.300 Russische tanks. Nieuws over een vernietigde Armata zou het potentieel van de tank voor de export ruïneren, aldus Budanov.

Foto: Alexander Nemenov/AFP via Getty Images

De Russen lieten de T-14 op veel wapenshows schitteren, in de hoop de tanks te kunnen verkopen aan landen zoals India. Zo hoopt Rusland de - voor Russische standaarden - hoge ontwikkelingskosten van de tank terug te kunnen verdienen.

De kosten van een T-14 Armata worden geraamd op 5 tot 9 miljoen dollar. Het model is daarmee stukken prijziger dan de T-72 (1 miljoen dollar) en de T-80 (3 miljoen dollar).

Dit financiële aspect zou dan ook de reden kunnen zijn waarom het Russische leger afziet van een eerder plan om 2.300 Armatas aan te schaffen in 2025.

Het Britse ministerie van Defensie denkt overigens dat de Russen slechts enkele tientallen exemplaren van de T=14 hebben geproduceerd. De T-14 is niet alleen duur, de Russische defensie-industrie maakte eerder melding van ontwikkelings- en productieproblemen.

De T-14 wordt momenteel "gefinetuned" op basis van "de resultaten van het gebruik ervan" in Oekraïne, meldde een bron uit de defensie-industrie in augustus aan TASS. In het stuk werd niet duidelijk gemaakt welke aanpassingen de tank zou ondergaan, maar persbureau RIA schreef in april dat er een extra zijschild aan de tanks in Oekraïne is toegevoegd.

Russische T-14 tank niet afschrijven

Toch kan het Westen de Armata maar beter niet afschrijven. De tank heeft verscheidene toepassingen die waarschijnlijk ook in de belangrijkste volgende generatie westerse tanks zullen worden verwerkt.

Een Russische T-90M-tank die door de Oekraïense strijdkrachten in de regio Charkiv Kharkiv is vernietigd, in mei 2022.

Terwijl de commandant en schutter bij oudere Russische tanks in de koepel moesten zitten, heeft de T-14 bijvoorbeeld een onbemande koepel met een 125 millimeter groot kanon. De driekoppige bemanning kan die veilig op afstand bedienen in een gepantserde ruimte achterin de tank.

Vergelijk dat eens met de T-72, die zijn ammunitie onder de koepel bewaart. Deze oudere tank staat er juist om bekend dat de koepel eraf wordt geblazen, als de tank door vijandig vuur wordt geraakt.

Andere geavanceerde functionaliteiten van de T-14 Armata zijn verkenningsdrones aan boord en automatisering die de T-14 meer op westerse tanks laat lijken dan op traditionele Sovjet- en Russische modellen.

Het "universele gevechtsplatform" van de T-14 Armata is dan ook bedoeld om een gemeenschappelijke familie van voertuigen te produceren, ter vervanging van de talrijke Russische tankmodellen en transportvoertuigen voor troepen.

Rusland is van plan om naast de T-14 onder meer het T-15-infanteriegevechtsvoertuig te bouwen, net als onder meer zelfrijdende artillerievoertuigen en gepantserde bergingsvoertuigen.

Echter, de droom van een vloot van honderden of duizenden T14's zal vermoedelijk niet snel uitkomen, als de basisfunctionaliteit van de Armata nog niet op orde is. "Als Rusland de T-14 inzet, zal het voor propagandadoeleinden zijn", schreef het Britse ministerie van Defensie. "Het is onwaarschijnlijk dat commandanten het voertuig tijdens gevechten zullen vertrouwen."

LEES OOK: Rusland zet elitetroepen in als gewone infanteristen in, nu de druk op de frontlinie van het Oekraïense leger toeneemt, volgens Britse inlichtingendiensten